ทางสีขาวบนท้องฟ้า หลังเครื่องบินบินไปคืออะไร?
เชื่อว่าหลายคนคงจะเคยเห็นร่องรอยสีขาวบนท้องฟ้า ซึ่งหากสังเกตดูดีๆ จะเห็นว่าหลังจากที่เครื่องบินบินผ่านไปจะทิ้งร่องรอยสีขาวเป็นทางยาวๆ ไว้ แล้วมันคืออะไร? เกิดขึ้นได้อย่างไร?
ร่องรอยสีขาวที่เป็นทางยาวๆ ที่เครื่องบินทิ้งไว้หลังจากบินผ่านไปนั้นจริงๆ แล้วก็คือ เมฆชนิดหนึ่ง เพียงแต่ว่ามันไม่ใช่เมฆที่เกิดจากธรรมชาติ และเมฆเทียมที่เกิดขึ้นลักษณะนี้เรียกว่า คอนเทรล (Contrail) หรือเรียกเต็มๆ ว่ารอยทางที่เกิดจากการควบแน่น (Condensation Trail)
ร่องรอยสีขาวคล้ายเมฆที่เครื่องบินทิ้งไว้ เกิดขึ้นได้อย่างไร?
ปรากฏการณ์เมฆเทียมที่เครื่องบินทิ้งไว้ เกิดขึ้นจากการควบแน่นคล้ายกับการเกิดก้อนเมฆจากธรรมชาติ โดยจะมีกระบวนการเกิดได้ขึ้นได้ดังนี้ เมื่อเครื่องบินบินเหนือพื้นดินที่ความสูง 26,000 ฟุตขึ้นไป อากาศโดยรอบจะมีความเย็นจัด ซึ่งมันอาจจะต่ำกว่าจุดเยือกแข็งก็เป็นได้ โดยมีอุณหภูมิอยู่ที่ประมาณ -30 ถึง -40 องศาเซียวเซส และเครื่องยนต์ของเครื่องบินจะผลิตไอเสียออกมาเช่นเดียวกับเครื่องยนต์ของรถยนต์ ซึ่งเมื่อกระบวนการทำงานในเครื่องยนต์ทำงาน จะเกิดการเผาไหม้ก๊าซไอเสียออกมา โดยปกติแล้วเครื่องบินจะปล่อยไอน้ำปนออกมาด้วย
เมื่อไอน้ำถูกปล่อยออกมาจากเครื่องบินพร้อมกับไอเสีย ก็จะทำให้ไอน้ำที่อยู่ในควันไอเสียนั้นลอยไปกระทบกับอากาศ และด้วยอากาศที่เย็นนี้เองส่งผลให้ไอน้ำกับไอเสียเกิดการควบแน่นขึ้น แล้วกลั่นตัวเป็นน้ำหรือเป็นไอน้ำที่มีขนาดเล็กมาก ซึ่งด้วยอุณหภูมิที่ต่ำนี้เองมันจึงหลายเป็นผลึกน้ำแข็ง และนี้ก็เป็นเหตุผลที่มันเกิดขึ้น แล้วทำให้เราเห็นเป็นลักษณะของเมฆเทียมรอยทางยาวนั่นเอง สำหรับระยะการปรากฏของมันจะนานเท่าไหร่นั้น ก็ขึ้นอยู่กับความสูงของการบินที่อยู่ห่างจากพื้นดิน และอุณหภูมิเพราะว่าถ้ายิ่งอยู่สูงอุณหภูมิก็จะยิ่งต่ำและเย็นมาก ฉะนั้นคอนเทรลก็จะยิ่งสลายตัวได้ช้าลงกว่าปกติ
สำหรับเครื่องบินที่บินแล้วพ่นออกมาเป็นตัวอักษรบนท้องฟ้านั้นก็มีการใช้หลักการเดียวกัน แต่ว่าจะเพิ่มในส่วนของน้ำพาราฟิน หรือเคโรซีนโดยจะเติมเข้าไปในระบบของท่อไอเสีย เพื่อให้กลุ่มควันที่ออกมานั้นมันจับตัวกันได้ดี และสามารถเห็นได้ชัดเจน
รวมเรื่องน่ารู้ นานาสาระจากมะนาว ดอทคอม
