แต่ขั้นตอนการเอาเปลือกออก ค่อนข้างยุ่งยาก เนื่องจากเปลือกมังคุดดิบมียางมาก ยากเย็นขนาดชาวสวนยังไม่ทำขายเลย จะมีก็เพียงคนในชุมชนสะพานยาว ใกล้กับสถานีนครศรีธรรมราช ที่มีอาชีพทำมังคุดออกมาขาย ถ้าใครอยากทานมังคุดคัดสดๆ ก็ต้องเดินทางมาที่นี่ มังคุดคัด หรือมังคุดเสียบไม้ สามารถรับประทานได้ทั้งเนื้อและเมล็ด รสชาติหวาน มัน เค็มปะแล่มๆ กรอบอร่อย มีขายมากในเดือน มิถุนายน – สิงหาคม ซึ่งตรงกับฤดูกาลที่มีมังคุดออกมามากในช่วงนั้น ไม้หนึ่งมีประมาณ 3 ลูก ราคาไม้ละ 30-35 บาท
วิธีเลือกมังคุดมาทำมังคุดคัด ต้องเลือกมังคุดห่าม เปลือกสีเขียว อายุนับจากวันที่ออกดอกแล้วประมาณ 90 วัน หรือก่อนเก็บซัก 1 เดือน มังคุดจะสุกประมาณ 70% คนท้องถิ่นเรียกว่า มังคุดก่อนแทงเข็ม หรือมังคุดก่อนจะเป็นสายเลือดประมาณ 4 วัน เพราะถ้าเป็นเส้นสายเลือดเนื้อมังคุดเริ่มนิ่ม พอมาล้างน้ำมากๆ เนื้อจะเละ
วิธีทำมังคุดคัด
1. นำมังคุดมาตัดหัวและท้าย ล้างด้วยน้ำเปล่าประมาณ 4 น้ำ เพื่อเอายางตรงหัวออกให้หมด จากนั้นก็ขึ้นเอามาพักไว้ให้สะเด็ดน้ำ
2. นำมาปอกโดยการใช้มีดคมๆ แซะเอาเปลือกออก ภาษาท้องถิ่นเรียกว่า “คัด” ซึ่งต้องใช้ความชำนาญ กะให้ถูกว่าเนื้อมันอยู่ตรงไหน เพราะว่าเปลือกมังคุดจะเหนียว และมียางมาก ที่สำคัญคือต้องระมัดระวังไม่ให้ยางไปโดนเนื้อข้างใน เพราะจะทำให้มีสีคล้ำ เสียรสชาติ คัดไปล้างด้วยในเวลาเดียวกัน ขั้นตอนนี้จะค่อนข้างยุ่งยาก แถมยางจะเปรอะเปื้อนมือและเสื้อผ้าอีกด้วย
3. เมื่อคัดเสร็จแล้วก็จะปาดหัวปาดท้าย นำไปแช่ในน้ำเกลือผสมน้ำปูนใสเล็กน้อย นานประมาณ 15 นาทีเพื่อให้มีสีขาว น่ารับประทาน ถ้าไม่แช่น้ำเกลือเนื้อมังคุดจะกลายเป็นสีแดง ส่วนน้ำปูนใสจะช่วยให้เนื้อมังคุดไม่เละ
4. นำไปผึ่งให้สะเด็ดน้ำแล้วนำมาเสียบไม้ ไม้ละ 2-3 ลูก นำไปให้แช่เย็นๆ ก่อนนำไปจำหน่าย
ขั้นตอนการทำมังคุดคัดยุ่งยาก ซับซ้อนพอสมควรเลยนะคะ แถมมือยังเปื้อนยางมังคุดด้วย มีอีกวิธีคือการคัดมังคุดในธารน้ำไหล โดยตัดและแกะเอาเปลือกออกใต้น้ำ ซึ่งวิธีนี้กระแสน้ำในลำธารจะพัดเอายางมังคุดไปไกลๆ คัดแค่ลูกสองลูกคงพอได้ แต่ทำขายคงไม่ไหว ไปอุดหนุนชาวชุมชนสะพานยาวกันดีกว่า เดี๋ยวนี้มีการแพคกล่องส่งขึ้นเครื่องไปขายต่างจังหวัดด้วย ซึ่งการทำมังคุดคัดก็มีข้อดีหลายอย่าง เป็นการส่งเสริมอาชีพคนในชุมชน เป็นการแปรรูปเพื่อช่วยระบายมังคุดในช่วงที่มีผลผลิตออกมาล้นตลาดอีกดวยนะคะ
